ભારત દેશ વિવિધ સંસ્કૃતિ અને પ્રાચીન કથાઓ માટે વિશ્વ વિખ્યાત છે. તેમજ ભારતમાં અનોખા ઈતિહાસ ધરાવતા અનેક પૌરાણિક મંદિરો પણ આવેલા છે. આજે આપણે જાણવા જઈ રહ્યા છીએ ભારતના તમિલનાડુ રાજ્યના કાંચીપુરમ નજીક આવેલા કૈલાસનાથ મંદિર વિશે.
કૈલાસનાથર મંદિર પલ્લવ-યુગનું ઐતિહાસિક હિન્દુ મંદિર છે. આ મંદિર કાંચીપુરમમાં સૌથી પ્રાચીન હયાત સ્મારકોમાંનું એક છે. તે દ્રવિડિયન આર્કિટેક્ચરને પ્રતિબિંબિત કરે છે અને મહેન્દ્ર 3 દ્વારા ઉમેરા સાથે રાજાસિમ્હા દ્વારા લગભગ 700 CEમાં બાંધવામાં આવ્યું હતું. તેનું મુખ્ય ગર્ભગૃહ નવ મંદિરોથી ઘેરાયેલું છે. સાત બહાર અને બે અંદરથી ગર્ભગૃહના પ્રવેશદ્વારની બાજુમાં છે, જે બધા શિવના સ્વરૂપો સાથે છે. મંદિરના પ્રકાશ આંગણાની બહારની દિવાલો પણ કોષોથી ઘેરાયેલી છે.
કૈલાસનાથર મંદિર 7મી સદીના અંતમાં અને 8મી સદીની શરૂઆતમાં તમિલ પરંપરામાં હિંદુ કલાની તેની જટિલ કોતરણી માટે જાણીતું છે. આ મોટાભાગે શૈવવાદ સાથે સંબંધિત છે. આ ઉપરાંત, તેમાં વૈષ્ણવવાદ, શક્તિવાદ અને વૈદિક દેવતાઓની નોંધપાત્ર સંખ્યાનો સમાવેશ થાય છે. આ મંદિર તમિલનાડુમાં હિંદુ ભીંતચિત્ર કલાના પ્રારંભિક અને શ્રેષ્ઠ નમૂનાઓમાંના એક માટે પણ નોંધપાત્ર છે.
ભીંતચિત્રો એક શૈલીમાં છે જે અજંતા ગુફાઓમાં તેમજ 8મી સદીના વૈકુંઠપેરુમલ મંદિરના ઐતિહાસિક ચિત્રોમાં પણ જોવા મળે છે. પ્રાદેશિક ઈતિહાસ અને તમિલ મંદિર પરંપરાઓના આલેખન અભ્યાસ માટે મહત્વપૂર્ણ, પ્રારંભિક લિપિઓમાં મંદિરની દિવાલોમાં ઘણા શિલાલેખો પણ છે. આ રચનામાં 58 નાના મંદિરો છે જે શિવના વિવિધ સ્વરૂપોને સમર્પિત છે. કૈલાસનાથર મંદિર શિવ, વિષ્ણુ, દેવી, સૂર્ય, ગણેશ અને કાર્તિકેયની સ્માર્ત પૂજાની પરંપરામાં બાંધવામાં આવ્યું છે.
જણાવી દઈએ કે, આ મંદિરના બાંધકામનો શ્રેય પલ્લવ વંશને આપવામાં આવે છે. જેમણે કાંચીપુરમ સાથે રાજધાની તરીકે પોતાનું રાજ્ય સ્થાપ્યું હતું. જે હિન્દુ ધર્મ હેઠળના સાત પવિત્ર શહેરોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. કાંચીમાં, પલ્લવોએ સમ્રાટ નરસિમ્હાવર્મન 1 હેઠળ તમિલ, આંધ્ર અને કન્નડ પ્રદેશોમાં ઉત્તર, પશ્ચિમ અને દક્ષિણ બંને તરફ તેમના પ્રદેશોનો વિસ્તાર કર્યા બાદ તેમણે તેમની રાજધાની કાંચીપુરમનું વિસ્તરણ કરવાનું શરૂ કર્યું અને મહાન ભવ્યતાના ઘણા મંદિરો બાંધ્યા. 640થી 730 સી.ઇ.ના સમયગાળાના મંદિર સ્થાપત્યના બે અનન્ય નમૂનાઓમાં તિરુ પરમેશ્વર વિન્નગરમ છે. જે વૈકુંઠ પેરુમલ મંદિર અને કૈલાસનાથર મંદિર તરીકે પણ ઓળખાય છે.
પહેલાનાં મંદિરો કાં તો લાકડાનાં બનેલા હતા અથવા ગુફાઓમાં અથવા પથ્થરો પર ખડકોથી બનેલા હતા. જેમ કે, મહાબલીપુરમમાં જોવા મળે છે. કૈલાસનાથ મંદિર દક્ષિણ ભારતના અન્ય સમાન મંદિરો માટે ટ્રેન્ડ સેન્ટર બન્યું. સ્થાનિક માન્યતા મુજબ, મંદિર યુદ્ધો દરમિયાન રાજ્યના શાસકો માટે સુરક્ષિત અભયારણ્ય હતું. રાજાઓ દ્વારા બાંધવામાં આવેલી એક ગુપ્ત ટનલનો ઉપયોગ ભાગી જવાના માર્ગ તરીકે થતો હતો અને તે હજુ પણ દૃશ્યમાન છે. માનવામાં આવે છે કે, રાજરાજ ચોલ 1એ મંદિરની મુલાકાત લીધી હતી અને બૃહદીશ્વર મંદિર બનાવવા માટે આ મંદિરમાંથી પ્રેરણા લીધી હતી.
સ્ક્રીનને ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરીને બીજા આર્ટિકલ્સ પણ વાંચો…. <—<—
અમારુ આ આર્ટીકલ વાચવા માટે તમારો ખુબ ખુબ આભાર,અમે આશા રાખીએ છીએ કે તમને અમારુ આ આર્ટીકલ ગમ્યું હશે આ આર્ટીકલ તમારા મિત્રો સાથે શેર કરો.
જીવન જરૂરિયાત તેમજ અન્ય મહત્વની માહિતી મેળવવા માટે આપણું સૌનુ ફેવરીટ @KhedutSupportPage ફેસુબક પેજ લાઇક કરો. આભાર…
