ઘણી વસ્તુઓના ફાયદાઓથી અજાણ હોવાના કારણે આપણે ઘણી વખત આપણી આસપાસની કુદરતી ચીજોનો લાભ લઈ શકતા નથી. આવી જ એક વસ્તુ મહુડો છે, જે જુદા જુદા સ્થળોએ જુદા જુદા નામોથી જાણીતી છે. ભારતના ઘણા રાજ્યોમાં દેશી વાઇન બનાવટમાં તેનો મોટા પ્રમાણમાં ઉપયોગ થાય છે. તેનો આલ્કોહોલ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ સારો માનવામાં આવે છે.
મહુડો એ એક જંગલી ઝાડ છે જે ચરબી, વિટામિન-સી, પ્રોટીન, આયર્ન, કેલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ, કાર્બોહાઈડ્રેટથી સમૃદ્ધ છે, જે દેશના ઘણા ગીચ જંગલોમાં તેમજ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં જોવા મળે છે. આલ્કોહોલ સિવાય તેના રોજના પાંદડા, બીજ અને છાલ ઘણા રોગોમાં ખૂબ ઉપયોગી છે. તો આજે અમે તમને જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ કે મહુડોનો ઉપયોગ અમુક રોગોમાં થાય છે અને તેના સ્વાસ્થ્ય લાભ થાય છે.
મહુડોના ફળમાંથી તેલ પણ કા .વામાં આવે છે. આ તેલનો ઉપયોગ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ખોરાકમાં થાય છે. ઉપરાંત, તેને શરીર પર લગાડવાના ઘણા ફાયદા છે. તે સ્ક્રીનમાં મોઇશ્ચરાઇઝેશન જાળવે છે.
મહુડોના પાંદડામાંથી મળેલ મિથેનોલ વાઈ પર સારી રીતે કામ કરે છે. ખરજવું એ એક સામાન્ય સમસ્યા છે, જેના કારણે મોટાભાગના લોકો અવારનવાર આવે છે. તેનાથી છુટકારો મેળવવા માટે મહુડોના પાન પર તલનું તેલ પેસ્ટ તરીકે લગાવો અને ચેપગ્રસ્ત વિસ્તારમાં ગરમ કરો. જલ્દી આરામ મળશે.
મહુડો ફૂલો ખૂબ પૌષ્ટિક હોય છે અને તે સામાન્ય ટોનિક તરીકે લઈ શકાય છે. આ માટે સૂકા ફૂલનો પાવડર ઘી અને મધ સાથે ખાવામાં આવે છે. માથાનો દુખાવો, આંખમાં બળતરા જેવી સમસ્યાઓથી રાહત મેળવવા માટે, મહુડોના ફૂલોનો તાજો રસ નાકમાં નાંખવાથી ફાયદો થાય છે. ન્યુરો સ્નાયુબદ્ધ સિસ્ટમની ન્યુરલ નબળાઇ અને રોગોમાં પણ મહુડો ખૂબ ફાયદાકારક છે.
આ માટે મહુડોના સુકા ફૂલોને દૂધમાં ઉકાળો. પછી એક સમયે 30 થી 50 મિલી. મહુડોના ફૂલોનો તાજો રસ હાયપરટેન્શન, હિચકી અને સૂકી ખાંસીના ઉપચાર માટે ખૂબ અસરકારક છે. મહુડો પુરુષોની જાતીય સમસ્યાઓના ઉપચાર માટે પણ વપરાય છે. પુરુષો કે જે ઓછા વીર્યની ગણતરી અથવા અકાળ નિક્ષેપથી પીડાય છે, તેઓને દૂધમાં બાફેલા શેરડીનાં ફૂલો ખાવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
તેના બીજમાં મોટી માત્રામાં તેલ અને પ્રોટીન હોય છે. મહુડોના બીજમાં ચરબીયુક્ત ષધીય ગુણ હોય છે. તેના છોડના બીજનું તેલ ત્વચાની રોગો અને શરીરના દુખાવા માટે માલિશ કરવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ ત્વચાના રોગો, સંધિવા, માથાનો દુખાવો, રેચક અને હેમોરહોઇડ્સમાં પણ થાય છે.
મહુડોમાં એન્ટિ-માઇક્રોબાયલ ગુણધર્મો ચેપથી છુટકારો મેળવવામાં મદદ કરે છે. તેના ઝાડની છાલમાંથી તૈયાર કરેલો ઉકાળો આંતરડાની રોગો અને ઝાડામાં રાહત આપે છે. પેઢાંમાં હળવા સોજો અને રક્તસ્રાવમાં, મહુડોની છાલના અર્કમાં પાણી કા isવામાં આવે છે. કાકડાનો સોજો અને ફેરીન્જાઇટિસમાં પણ છાલના અર્ક સાથે ગાર્ગલિંગ અસરકારક છે. ઝાડા મટાડવા માટે, એક કપ છાલનો અર્ક રાહત આપે છે. તેની છાલમાં ટેનીન નામનું કેમિકલ ઘાને સુકા કરવામાં મદદ કરે છે.
