ભારતમાં મોટા પાયે ડાંગરની ખેતી કરવામાં આવે છે. પરંતુ કેટલાક વર્ષોથી ડાંગરની નિકાસમાં ઘટાડો થવાને કારણે ભાવ પણ નીચે આવી ગયા છે, જેના કારણે ડાંગરનું વાવેતર નીચે આવવાનું શરૂ થયું છે. પરંતુ વર્ષ 2021 માં ડાંગરના ભાવમાં વધારો થવાની સંભાવના છે કારણ કે આ વર્ષે સરકાર ડાંગરની નિકાસ કરવાની તૈયારી કરી રહી છે.
ચોખાનું નિકાસનું નિરીક્ષણ કરતી એક વોચ ડોગ બ .ડીએ જણાવ્યું હતું કે, ડિસેમ્બર 2020 સુધીમાં, ભારતીય બાસમતી ચોખાની નિકાસ 33.8 લાખ ટન થઈ હતી, જે ડિસેમ્બર 2019 સુધીમાં માત્ર 28.4 લાખ ટન જ હતી, જો આપણે રૂપિયામાં વાત કરીએ તો, બાસમતી ચોખાની નિકાસ ડિસેમ્બર 2020 સુધીમાં 22638 કરોડ રૂપિયાની થઈ હતી, જ્યારે ડિસેમ્બર 2019 સુધીમાં માત્ર 20926 કરોડ રૂપિયાની બાસમતી ચોખાની નિકાસ કરવામાં આવી હતી.
ચોખાની નિકાસએ કોરોના સમયગાળા દરમિયાન રેકોર્ડ તોડ્યો હતો
બાસમતી એક્સપોર્ટ ડેવલપમેન્ટ ફાઉન્ડેશનના મુખ્ય વૈજ્ઞાનિક ડો.રિતેશ શર્માએ જણાવ્યું હતું કે, કોરોના સમયગાળા દરમિયાન બાસમતી અને બિન-બાસમતી નિકાસમાં વધારો થયો છે, આ પાછળનું સૌથી મોટું કારણ એ છે કે લોકોએ શુદ્ધ અને શાકાહારી ખોરાકને મહત્વ આપવાનું શરૂ કર્યું છે. બર્ડ ફ્લૂ જેવી વર્લ્ડ ક્લાસ બીમારીઓ પણ લોકોને શાકાહારી આહાર તરફ જવા માટે પ્રોત્સાહન આપે છે.
દેશોમાં જ્યાં ભારતીય ચોખાની નિકાસ થાય છે, તેઓ ભારતીય ચોખાની સારી માત્રામાં આયાત કરે છે અને કોરોના સમયગાળાના લાંબાગાળાની અપેક્ષાએ તેને સ્ટોક કરે છે. સ્થાનિક બજારમાં પણ ભારતીય ચોખાની માંગમાં વધારો થયો. આવતા વર્ષે આવતા બાસમતી પાકને સારા ભાવ આપવાની શક્યતા જોર પકડવાની છે.
ચોખાની ગુણવત્તા વધારવા પર ખેડુતોએ ભાર મૂકવો જોઇએ
ઇન્ડિયા રાઇસ એક્સપોટર્સ એસોસિએશનના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ શ્રી વિજય સેતિયાએ જણાવ્યું હતું કે ભારતીય બાસમતી ચોખાની નિકાસ સામાન્ય રીતે એક વર્ષમાં લગભગ 44 લાખ ટન હોય છે, પરંતુ ડિસેમ્બર, 2020 માં જ 33 લાખ ટનને પાર કરી ગઈ છે. એવી સંભાવના છે કે આ વખતે નિકાસના સ્તરમાં થોડો સુધારો થઈ શકે.
તેમણે કહ્યું કે, આજે પણ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ભારતીય બાસમતીની એક વિશેષ માન્યતા છે, અને તેની માંગ પણ સારી છે. ભારતીય ખેડૂત પણ સંપૂર્ણ વૈજ્ઞાનિક રીતે અને ખાસ કરીને ઓછામાં ઓછા સ્તરે જંતુનાશક દવાઓનો ઉપયોગ કરીને બાસમતીનું ઉત્પાદન કરે છે, જેથી બાસમતીની ગુણવત્તામાં વધુ સારું ઉત્પાદન થઈ શકે છે, જે સીધો લાભ ખેડૂતોને થશે. વર્ષ 2017 માં ઇરાકએ ભારતમાંથી ચોખાની આયાત કરવાનું બંધ કરી દીધું કારણ કે જ્યારે ભારતના ચોખાની તપાસ કરવામાં આવી ત્યારે તેમાં કેમિકલનો જથ્થો મળી આવ્યો.
