હિન્દુ ધર્મમાં ગંગા નદીને માતા તરીકે સંબોધવામાં આવે છે, સાથે જ તેના પાણીને સૌથી શુદ્ધ માનવામાં આવે છે. કોઈપણ શુભ કાર્ય ગંગાજળ વિના અધૂરું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે માત્ર ગંગાના જળને સ્પર્શ કરવાથી દરેક પ્રકારની પરેશાનીઓમાંથી મુક્તિ મળે છે.
પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, ભગવાન બ્રહ્માના કમંડળમાંથી ગંગાનો જન્મ થયો હતો. એકવાર, બ્રહ્માજીએ ભગવાન વિષ્ણુના પગ આદરપૂર્વક ધોયા અને તે પાણીને તેમના કમંડલમાં એકત્રિત કર્યું, જેમાંથી માતા ગંગાનો જન્મ થયો હતો. આ રીતે વિષ્ણુના ચરણોમાં ગંગાનો જન્મ થયો છે અને તેથી જ તેને ‘વિષ્ણુપદી’ પણ કહેવામાં આવે છે. હવે આપણે જાણીએ છીએ કે માતા ગંગા સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર કેવી રીતે આવ્યા.
એ તો બધા જાણે છે કે ભગવાન રામના પૂર્વજ અને ઇક્ષ્વાકુ વંશના રાજા ભગીરથે ગંગાને સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર ઉતારી હતી, જેના માટે તેમણે સખત તપસ્યા કરવી પડી હતી, પરંતુ તે પહેલાં તેમના વંશજો પાસે રાજા સાગર, રાજા અંશુમાન અને રાજા દિલીપ હતા. ગંગાજીને ધરતી પર લાવવા હજારો વર્ષો સુધી કઠોર તપસ્યા કરી, પરંતુ અંતે ભગીરથની તપસ્યા સફળ રહી અને તે માતા ગંગાને પૃથ્વી પર લાવવામાં સફળ થયો.
રાજા સાગર ભગવાન રામના પૂર્વજ હતા. રાજા સાગરને દૈવી શક્તિ દ્વારા 60 હજાર પુત્રો પ્રાપ્ત થયા હતા. એકવાર રાજા સાગરે અશ્વમેધ યજ્ઞ કર્યો. તેમના અશ્વમેધ યજ્ઞનો ઘોડો દેવતાઓના રાજા ઈન્દ્રએ ચોરી લીધો હતો અને તેને કપિલ મુનિના આશ્રમમાં બાંધી દીધો હતો. તે સમયે કપિલ મુનિ તપસ્યા કરી રહ્યા હતા, તેથી તેમને આ વાતની ખબર નહોતી. તે જ સમયે, ઘોડાની શોધમાં, રાજા સાગરના તમામ 60 હજાર પુત્રો કપિલ મુનિના આશ્રમ પહોંચ્યા, જ્યાં ઘોડાને બાંધવામાં આવ્યો હતો.
રાજા સાગરના પુત્રોએ વિચાર્યું કે કપિલ મુનિએ તેમનો ઘોડો ચોરી લીધો છે. આ વિચારીને બધાએ ગુસ્સે થઈને મુનિ પર હુમલો કર્યો, જેના કારણે કપિલમુનિની આંખો ખુલી ગઈ અને તેણે ક્રોધથી રાજા સાગરના પુત્રો તરફ જોયું, જેના કારણે ત્યાંના તમામ 60 હજાર પુત્રો બળીને રાખ થઈ ગયા. રાજા સાગરનો પૌત્ર અંશુમાન બચી ગયો અને પછી તે કપિલમુનિ પાસે ગયો અને ક્ષમા માંગી અને તેના કાકાઓની આત્માની શાંતિ માટે ઉપાય પૂછ્યો, જેના પર ઋષિએ કહ્યું કે જો પવિત્ર ગંગાનું પાણી તેના કાકાઓ પર પડે છે, તો આત્માને શાંતિ મળશે.
આ માટે પહેલા રાજા સાગર, પછી રાજા અંશુમાન અને પછી રાજા અંશુમાનના પુત્ર દિલીપ, આ બધાએ કઠોર તપસ્યા કરીને માતા ગંગાને પ્રસન્ન કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ તે બધા સફળ ન થયા અને તેઓએ પોતાનો જીવ આપી દીધો. પછી રાજા દિલીપના પુત્ર ભગીરથે પ્રતિજ્ઞા લીધી કે, તે ગંગાને પૃથ્વી પર અવશ્ય લાવશે.
આખરે ભગીરથે બ્રહ્માજીને તેમની કઠોર તપસ્યાથી પ્રસન્ન કર્યા અને તેમની પાસે ગંગાજીને પૃથ્વી પર મોકલવા માટે વરદાન માંગ્યું. ભગીરથની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થઈને બ્રહ્માએ કહ્યું, હે રાજા! તમે ગંગાને પૃથ્વી પર લાવવા માંગો છો, પરંતુ શું તમે પૃથ્વીને પૂછ્યું કે શું તે ગંગાના વજન અને વેગને સંભાળી શકશે? બ્રહ્માજીએ ભગીરથને કહ્યું કે માત્ર ભગવાન શિવમાં જ ગંગાની ખૂબ જ ઝડપી ગતિ અને તેનો ભાર સહન કરવાની શક્તિ છે, તેથી તેણે આ માટે ભગવાન શિવની મદદ લેવી પડશે.
પછી ભગીરથે ભગવાન શિવને પણ પ્રસન્ન કરવા માટે કઠિન તપસ્યા શરૂ કરી અને અંતે તેમને પણ પ્રસન્ન કર્યા. ભગવાન શિવ પોતાના વાળ ફેલાવીને ઉભા થયા અને પછી બ્રહ્માજીએ પોતાના કમંડળમાંથી ગંગા છોડીને પૃથ્વી પર આવ્યા. ગંગાજી ખૂબ જ ઝડપથી પૃથ્વી પર ઉતરવા લાગ્યા. કહેવાય છે કે, ત્યારે ગંગાજીને અહંકાર થઈ ગયો હતો અને તેણે વિચાર્યું કે ‘કોણ સારું છે, જે મારો વેગ સહન કરી શકે છે’.
ગંગાજીએ નક્કી કર્યું કે તે પોતાની પૂર ઝડપે પૃથ્વી પર પડશે અને તે બધું જ વહાવી દેશે. પરંતુ ભગવાન શિવને ગંગાજીના મનની આ વાતની જાણ થઈ અને તેમણે ગંગાજીની ધારાને પોતાના વાળમાં સમાવી લીધી અને તેમના વાળ બાંધી દીધા. આ કારણે ગંગાજી ભગવાન શિવની જટામાંથી બહાર ન આવી શક્યા.
પછી ભગીરથની વિનંતી પર, ભગવાન શિવે તેમના વાળમાંથી ગંગાના નાના પ્રવાહોને જ બહાર આવવા દીધા. શિવના જટામાંથી મુક્ત થઈને, ગંગાજી હિમાલયની ખીણોમાં મેદાનો તરફ વળ્યા અને રાજા સાગરના તમામ પુત્રોને મોક્ષ આપ્યો. આ રીતે માતા ગંગા પૃથ્વી પર આવી.
સ્ક્રીનને ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરીને બીજા આર્ટિકલ્સ પણ વાંચો…. <—<—
અમારુ આ આર્ટીકલ વાચવા માટે તમારો ખુબ ખુબ આભાર,અમે આશા રાખીએ છીએ કે તમને અમારુ આ આર્ટીકલ ગમ્યું હશે આ આર્ટીકલ તમારા મિત્રો સાથે શેર કરો.
જીવન જરૂરિયાત તેમજ અન્ય મહત્વની માહિતી મેળવવા માટે આપણું સૌનુ ફેવરીટ @KhedutSupportPage ફેસુબક પેજ લાઇક કરો. આભાર…
