કોરોના વાયરસથી સમગ્ર દુનિયામાં ડર છવાય ગયો છે, જેના કારણે માસ્ક પહેરવું એ લોકોના જીવનનો મહત્વનો ભાગ બની ગયા છે. જોકે, ભારતમાં એવા ઘણા લોકો છે જે ફેશન અથવા પોલીસના ડરથી માસ્ક પહેરે છે. સરકાર દ્વારા લોકોની સુરક્ષા માટે આ નિર્ણય લેવાયો હતો, પરંતુ લોકોએ તેને મજાકમાં લેવાનું શરૂ કર્યું છે. કોરોના વાયરસથી બચવા માટે, વૈજ્ઞાનિકો N95, સર્જિકલ માસ્ક પહેરવાનું જણાવી રહ્યા છે. આ સમયમાં મોટાભાગના ભારતીયો ઘરે બનાવેલા માસ્કનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. કેટલાક લોકો એકનું એક માસ્ક ધોઈને પહેર્યા કરે છે, પરંતુ આ સાવ ખોટું છે.
સારી ગુણવત્તાવાળા માસ્ક 70% કોરોના વાયરસથી રક્ષા કરે છે પરંતુ એકનું એક માસ્ક જોખમી છે. જોકે, નિષ્ણાતોના જણાવ્યા અનુસાર, સર્જિકલ માસ્કનો ઉપયોગ એક જ વાર થાય છે. કારણ કે, તે ફેબ્રિક અને બનાવટ પર આધાર રાખે છે તેથી એકનું એક માસ્ક ફરી વાર પહેરવાથી વાયરસ સામે રક્ષણ આપવામાં નિષ્ફળ જાય છે. એક જ માસ્કનો ઉપયોગ વધુ વખત કરવાથી, તેનો શેપ પણ ખરાબ થઇ જાય છે. સંશોધન મુજબ, વારંવાર ઉપયોગમાં લેવાતા માસ્ક 60% સુરક્ષા આપે છે જ્યારે નવા અને તાજા માસ્ક વધુ સલામત છે.
વારંવાર વાપરી શકાય તેવું અથવા સર્જિકલ માસ્ક ખરીદતા પહેલા ફેબ્રિકને સારી રીતે તપાસવું જોઈએ. માસ્કનું ફેબ્રિક એવું હોવું જોઈએ કે, વારંવાર ધોવા પછી પણ તે ઝડપથી ખરાબ થતું નથી. એ જ રીતે, ટ્રેન્ડી અને ફેશનેબલ માસ્ક ખરીદતી વખતે પણ ફેબ્રિકને સારી રીતે તપાસો. નિષ્ણાતોના જણાવ્યા અનુસાર, ફેશનેબલ માસ્ક થ્રેડવર્કથી બનેલા છે, ઉપરાંત સિક્વિન્સ જે કોરોના સામે રક્ષણ આપી શકતા નથી.
ડોકટરોનું કહેવું છે કે, ઘરેલું વસ્ત્રોમાંથી બનાવેલ સિંગલ લેયર માસ્ક પણ કોરોના સામે રક્ષણ કરવામાં મદદગાર છે. તે બોલતી વખતે તેમજ ખાંસી અને છીંક આવતાં સમયે ટીપાંને અવરોધે છે. સંશોધન માટે કપડા, રજાઇના કાપડ, બેડશીટ અને ડીશક્લોથ મટિરિયલ્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવતો હતો. જેમાં બહાર આવ્યું હતું કે, આ બધી સામગ્રી ટીપાથી બચાવવામાં મદદ કરી શકે છે. પરંતુ આ માસ્ક પણ વારંવાર વાપરવા જોઈએ નહી.
ડિસ્પોજેબલ માસ્કનો ઉપયોગ ક્યારેય લાંબા સમય સુધી કરવો જોઈએ નહિ, વારંવાર વાપરી શકાતા માસ્કની એક્સપાયરી ડેટ પણ આવે છે. નવું માસ્ક ખરીદ્યા પછી તેને બદલવું અથવા ફેંકી દેવું જોઈએ. તે કેટલીક વસ્તુઓ પર આધારીત છે. જેમ કે, કેટલી વાર ધોવાયા, કેટલી વાર તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો અને સૌથી અગત્યનું, તમે ઘણી વાર બહાર જતી વખતે કોરોનાના સંપર્કમાં આવ્યા હશો.
ડોકટરો, મુસાફરો, કાર્યરત લોકો જે એકબીજાના સંપર્કમાં આવે છે, તેમણે સતત માસ્ક બદલવા જ જોઇએ. હંમેશાં તમારી સાથે એક માસ્ક વધારે રાખવું, જેથી જરૂર પડે ત્યારે તમે તેને ઉપયોગમાં લઇ શકો છો. ધ્યાન રાખો કે, માસ્કના બેન્ડ અને ઇલાસ્ટિક ઢીલા નથી. તેનાથી ખબર પડે છે કે, માસ્કનું ફેબ્રિક સારી ગુણવત્તાવાળું છે કે નહી. ફેબ્રિક માસ્કનો ઉપયોગ ટાળવો જોઈએ કેમ કે, તે વારંવાર ધોવા બાદ છિદ્રાળુ, હળવા અને પાતળા બની જાય છે.
