એક તરફ, કૃષિ પ્રત્યેનો મોહ પછી, લોકો નોકરી માટે શહેરો તરફ દોડી રહ્યા છે. બીજી બાજુ, ઝારખંડમાં ખેડૂત મૈત્રીપૂર્ણ કાર્યક્રમોએ ત્યાંના આદિવાસી ખેડુતોનું જીવન બદલી નાખ્યું છે. અમે વાત કરી રહ્યા છીએ હજારીબાગ જિલ્લાના ચર્ચુ બ્લોકના નાગડી ગામના સાંથલી આદિવાસી ખેડૂત રાજેન્દ્ર ટુડુ વિશે, જે આજે ત્યાંના ખેડુતો માટે રોલ મોડેલ બની ગયો છે. ખેતી સિવાય તે હવે નર્સરીનો ધંધો કરી રહ્યો છે અને આ અંગેની માહિતી અન્ય ખેડૂતોને પણ આપે છે.
તેમની ઓળખનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે તેનું નામ અને ચિત્ર મિશન 2021 ના બોર્ડમાં છાપવામાં આવ્યો છે.
રાજેન્દ્ર, જે લગભગ ત્રણ વર્ષથી નર્સરીના વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલ છે, કાકડી, કરેલા, ટામેટા, તડબૂચ, કોળા વગેરેનાં છોડ ઉગાડે છે. તેમના જણાવ્યા મુજબ, પ્લાસ્ટિકના દરેક પ્લાસ્ટિકની ટ્રેમાં 102 છોડ છે. નર્સરીમાં દરેક ચક્રમાં એક લાખ રોપા રોપવાની ક્ષમતા છે. ખરીફ સીઝનમાં બીજમાંથી નર્સરી પાંચ વખત ઉગાડી શકાય છે.
રાજેન્દ્ર પ્લાન્ટની કિંમત બજારમાં શાકભાજીના ભાવના આધારે નક્કી કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કરેલા બજારમાં 40 રૂપિયા પ્રતિ કિલો પર મળે છે, તો તેઓ છોડ દીઠ 5 રૂપિયા લે છે.
આ રીતે તેઓ ખરીફ સીઝનમાં લગભગ 5 લાખ છોડ અને રવિ સિઝનમાં એક લાખ છોડ ઉમેરીને 6 થી 10 લાખ રૂપિયાની કમાણી કરે છે. છોડની કિંમત બાદ કર્યા બાદ 5 લાખ સુધીનો નફો થાય છે.
રાજેન્દ્રને સફળ ઉદ્યોગસાહસિક બનાવવા માટે, સોસાયટીના ઉત્કર્ષના લોકોની ઉત્કર્ષ સાથે લોકોના સંગઠન અને રૂરલ ટેકનોલોજી અને એકત્રિકરણ આજીવિકા પહેલ માટેના સંગઠનોએ ખૂબ મદદ કરી.
સીઆઈઆઈઆઈની સપોર્ટ અને ટીમે અન્ય સંસ્થાઓ અને સરકાર સાથે લખપતિ કિસાન યોજના શરૂ કરી છે. તેનો ઉદ્દેશ આદિવાસી ખેડુતોની આજીવિકામાં સુધારો લાવવા અને તેમને દર વર્ષે એક લાખ રૂપિયા કમાવવામાં મદદ કરવાનો છે આમા આ ખેડૂત સફળ ગયો.
